Een slimme bomenbeheerder is op de uitbreiding van het elektriciteitsnet voorbereid!

5/12/2024

Bomen en elektriciteitskabels gaan niet goed samen, dat weten we inmiddels wel. Toch blijkt het in de praktijk lastig om goed rekening te houden met zowel de opgave vanuit de elektriciteitsbehoefte, als de noodzaak om bomen te behouden en te vergroenen. De komende jaren gaat dit knelpunt alleen maar toenemen, als het elektriciteitsnet wordt uitgebreid, en we tegelijkertijd aan het plannen zijn voor de aanplant van significant meer bomen. Hoe kunt u zich hierop als slimme boombeheerder (of groene beleidsmaker) goed voorbereiden?


Netcongestie
We hebben verstopping op het elektriciteitsnet, of met een moeilijk woord netcongestie. Nieuwe woonwijken kunnen niet meer aangesloten worden, bedrijven staan ook in de wacht. Het is hoog tijd dat het net wordt uitgebreid, zeker met steeds meer inzet op wind- en zonne-energie, elektrisch rijden (en laden) en woonwijken die van het gas af gaan. Inmiddels komt er beweging in, en worden plannen gemaakt voor het plaatsen van de hoognodige extra transformatiehuisjes en kilometers aan elektriciteitskabels.


Bedreiging voor groen
Dat is op zich goed nieuws, maar tegelijkertijd zorgt dit de komende jaren voor veel hoofdbrekens bij boombeheerders. De trafohuisjes moeten tenslotte op plekken komen die nog niet volgebouwd zijn, wat vaak betekent dat ze in een groenstrook of bosplantsoenvak geprojecteerd worden. En dan hebben we het nog niet over de kabeltracés die de overvolle openbare grond in moeten waarbij, in veel gevallen, vlak langs of door de wortelpakketten van laan- en straatbomen gegraven moet worden. Een bedreiging voor de stabiliteit en conditie van de huidige bomen én voor de groeiplaatsmogelijkheden van toekomstig groen.  


Knelpunt met vergroeningsopgave
Naast een elektrificeringsopgave, hebben we ook nog een vergroeningsopgave. Dus naast extra trafohuisjes en kabeltracés moeten we ergens meer bomen en beplanting kwijt en de huidige bomen de kans geven groter uit te groeien. De druk op de ruimte neemt de komende jaren alleen maar verder toe. En als u dan als boombeheerder klassiek als hekkensluiter aan de beurt bent voor de groene afweging en invulling, dan is eigenlijk al voor u bepaald waar er (geen) ruimte is voor bomen, en waar de bestaande bomen vast wel kunnen wijken voor al het andere dat zo belangrijk is. Gevolg: de vergroeningsopgave staat 1-0 achter.


Inzicht geeft kansen
Als boombeheerder wilt u voorbereid zijn op de ontwikkelingen in de openbare ruimte vóórdat het eerste ontwerp er ligt. U wilt in beeld hebben welke locaties vanuit groen gezien wèl ruimte kunnen bieden voor een trafohuisje, omdat de eventueel aanwezige bomen al minder potentie voor de toekomst hebben.  

Ook wilt u weten waar een kabeltracé kan lopen zonder dat daar een waardevolle bomenrij eenzijdig van hun wortels wordt ontdaan. Dat inzicht geeft namelijk de mogelijkheid om een potentiële bedreiging om te draaien naar een kans: daar waar ruimte voor een trafohuisje en voor kabeltracés wordt gecreëerd door afscheid te nemen van bomen die toch al weinig toekomst hadden. Zo kunt u inzetten op extra onderhandelruimte voor goede vervangende bomenaanplant.  

Tips voor een goede voorbereiding:

  1. Zorg dat u goed weet hoe de bomen erbij staan wat betreft formaat, veiligheid, beheerbaarheid, conditie, en toekomstverwachting.
  1. Bepaal met de bovenstaande factoren, en met de beleidsstatus van de bomen, hun waarde. Methode Boomcijfer is hier zeer geschikt voor (hieronder meer informatie).  
  1. Maak op een kaart zichtbaar welke bomen in aanmerking komen voor vervanging, en welke bomen juist behouden moeten blijven.
  1. Bepaal hiermee de voorkeurslocaties voor te realiseren trafohuisjes, en teken in waar kabeltracés kunnen liggen zonder de te behouden bomen te hinderen.
  1. Plan een gesprek in met uw collega van energietransitie, in plaats van af te wachten tot u als groenexpert aan het woord mag komen.
  1. Nu staan u en de bomen in uw beheergebied 1-0 voor!

Boomcijfer
Met de methode Boomcijfer krijgt u inzicht in welke bomen nu of in de toekomst een belangrijke bijdrage leveren aan de leefomgeving en het klimaat. En welke bomen dit juist niet doen. Zo kunt u eenvoudig prioriteren en besluiten nemen bij het beheren en behouden van bomen.

Wilt u hier meer over weten of wilt u direct een projectgebied in kaart laten brengen om de methode te testen? Neem dan eenvoudig contact met ons op door het formulier op onze website in te vullen. Of mail ons op info@investree.nl. We geven u graag het inzicht dat u nodig heeft!

Auteur: Susanne Driessen

Foto's: Youri van Woerkom